پیشرفت علم در پارادایم کوهن

Authors

رضا صادقی

دانشگاه اصفهان

abstract

کوهن پیشرفت علم را بدون استفاده از مفهوم صدق یا تقرب به صدق تبیین می کند. او با این تلقی رایج موافق نیست که انباشت نظریه های تأیید شده عامل پیشرفت علم است. انقلاب علمی در نظام فکری او گسستی است که باعث پیدایش پارادایمی قیاس ناپذیر است. یک پارادایم امکان پژوهش در مسائل تخصصی و جزئی را فراهم می کند و در حل مسائل درونی خود رو به پیشرفت است. توافق دانشمندان بر معیارهای ارزیابی نیز باور به پیشرفت را دامن می زند. کوهنهمچنین با تمسک به فرضیه تطور هیچ گونه غایتی را برای تاریخ علم در نظر نمی گیرد و پیچیدگی شاخه های تخصصی علوم را ناشی از تحولات بی هدف می داند. با این که او انقلاب را به عنوان گسست معرفی می کند اما این ادعا از نظر تاریخی قابل اثبات نیست و منتقدین او نشان می دهند کهحتی در انقلاب های علمی مورد ادعای او نیز بسیاری از دستاوردهای گذشته حفظ شده اند.شاید به همین دلیل است که کوهن در آثار بعدی خود از لزوم تحول درمفهوم انقلاب خبر داد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

جایگاه تجربه در پارادایم کوهن

بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و داده­ی تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعه­ی علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. داده­ی تجربی نیز مانند اکتشاف متأثر از پارادایم و آموزش جمعی است. از سوی دیگر کوهن تعین نظریه به واسطه­ی تجربه را ناممکن می‌داند و استدلال می‌کند که برای تبیین هر مشاهده‌ای نظریه‌های متعددی قابل­ فرض است که همگی به...

full text

کتابداری و اطلاع‌رسانی و مفهوم پارادایم در فلسفه علم توماس کوهن

Purpose: The present work aimed to find out if the concept of paradigm in Tomas Kuhn’s Philosophy has any equivalents in the area of Library and Information Science (LIS). Methodology: After a comprehensive study of the book “The Structure of Scientific Revolutions”, especially the concept of paradigm in it, the LIS related theories are critically investigated and recommendations on the necess...

full text

جایگاه تجربه در پارادایم کوهن

بر اساس روش تاریخی کوهن اکتشاف و داده­ی تجربی در تحقق پارادایم علمی و توسعه­ی علمی عادی نقشی قاطع ندارند. اکتشاف رویدادی فردی و دفعی نیست. بلکه میراثی جمعی است که از اختراع جدا نیست. داده­ی تجربی نیز مانند اکتشاف متأثر از پارادایم و آموزش جمعی است. از سوی دیگر کوهن تعین نظریه به واسطه­ی تجربه را ناممکن می داند و استدلال می کند که برای تبیین هر مشاهده ای نظریه های متعددی قابل­ فرض است که همگی به...

full text

پارادایم کوانتومی در علم مدیریت

در قرن بیست و یکم تعامل میان رشته های علمی مختلف بر تلاش در جهت بازتعریف رویکردها و مدل های ذهنی متمرکز گردیده است. پیشرفت های بزرگ علم فیزیک و شکل گیری فیزیک کوانتومی ، موجب ارتقاء درک و شناخت انسان در مورد پدیده های آشوبناک و پیچیده شد . رشد نفوذ علمی تئوری کوانتوم چنان بود که اصول و مفاهیم آن، به صورت پارادایمی در سایر رشته های علمی از جمله در علم مدیریت، مورد استفاده قرار گرفت. هدف ای...

full text

بحران یا انقلاب؟ «واکاوی تحول انقلاب‌محور درشعر نیما بر اساس نظریۀ« پیشرفت علم» تامس کوهن»

در مورد چگونگی پیشرفت علم، تا کنون دیدگاه‌های گوناگونی مطرح شده است که در این بین، تامس کوهن، نظریه‌پرداز فلسفه‌ی علم، پیشرفت و تحول در علم را حاصل ناکارآمدی اصول اصلی یا پارادایم-های یک علم و ظهور و جایگزینی اصول رقیب آن می‌داند. کوهن، این نظریه را در قالب الگویی چند مرحله‌ایی با نام‌های: علم عادی، بحران، انقلاب و علم عادی جدید، تبیین کرده‌است که البته هر کدام از این مراحل دارای تعاریف خاص خود...

full text

رویکرد برون‌گرایانة تامس کوهن به تاریخ علم

در نگارش تاریخ علم تا نیمة دوم قرن بیستم رویکردی درون‌گرایانه غلبه داشت. بر اساس این رویکرد وظیفة مورخ این است که تاریخ عقلانی نظریه‌ها را بنویسد و نشان دهد که تاریخ علم، تاریخ انباشت یافته‌ها و ابداعات فردی است. با انتشار آثار کوهن تحولی انقلابی در تاریخ‌نویسی ایجاد شد. او تحت تأثیر مورخینی مانند کوایره و باترفیلد علم را به عنوان نهادی جمعی مورد مطالعه قرار داد و بر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
آینه معرفت

جلد ۱۵، شماره ۴۴، صفحات ۲۹-۰

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023